Wednesday, June 16, 2010

Học Quản trị Kinh doanh: Bằng giả, trường ma, kiểm định dỏm!

Hôm 14/6, báo Thanh Niên có phỏng vấn tôi về chất lượng của các chương trình liên kết, nhân đang có loạt bài về liên kết đào tạo giữa các đối tác VN với các trường đại học của Mỹ. Bài PV đó đã đăng trên báo Thanh Niên hôm qua 15/6, tại đây.

Nhân được hỏi về vấn đề liên kết đào tạo nói trên, tôi đã bỏ công tìm hiểu thêm về những "trường đại học" của Mỹ được báo TN nêu tên, và cảm thấy giật mình vì quy mô của vấn đề "bằng giả, trường ma, kiểm định dỏm" đối với ngành quản trị kinh doanh tại VN. Theo một nguồn tin không chính thức, thì riêng một cơ sở liên kết đào tạo phía VN mà trụ sở ở ngay tại TP HCM đã đưa ra thị trường đến 500 tấm bằng kiểu như vậy, gồm 300 thạc sĩ và 200 tiến sĩ (!). Câu hỏi: những thạc sĩ, và nhất là tiến sĩ này, hiện đang làm gì, ở đâu?

Tôi ngờ rằng một số không nhỏ những người này đang làm giảng viên tại các trường đại học của VN, đặc biệt là khối ngành kinh tế, quản trị, kế toán. Vì nó vốn là khối ngành nóng hiện nay, với rất nhiều người theo học. Và những kiến thức và kỹ năng mà nó cung cấp là những kiến thức, kỹ năng cần thiết cho người học để làm việc trong thời kinh tế toàn cầu hiện nay.

Nói rằng chúng cần thiết, là dựa trên giả định rằng các chương trình học có thực sự trang bị kiến thức, kỹ năng cho sinh viên, thực sự bắt người học làm việc, và chỉ cấp bằng cho những người thực sự có năng lực, còn những ai chưa có đủ năng lực thì sẽ được chương trình đào tạo tìm mọi cách để giúp rèn luyện, trau dồi năng lực cần có.

Nhưng điều đó, tiếc thay, đang không xảy ra tại các chương trình liên kết như vậy! Vậy mà những chương trình liên kết như vậy lại đang giúp Việt Nam đào tạo các "máy cái" cho sự phát triển kinh tế của VN trong thời gian sắp tới: đào tạo giảng viên cho các trường đại học kinh tế, quản trị của VN!!!! Nhằm góp phần đáp ứng các mục tiêu phát triển giáo dục đại học của đất nước, hiện thực hóa ước mơ đẳng cấp quốc tế trong tương lai đó chăng??? Thật đáng lo ngại.

Xin mô tả chân dung của một trường mà tôi đã tìm hiểu hơi sâu một chút. Trường này không chỉ đang hoạt động ở VN, mà còn (có vẻ thế) đang tung hoành dọc ngang khắp châu Á này, đặc biệt là Mã Lai, với cái tên thật "ấn tượng" đối với những người sính đồ ngoại và tôn sùng nước Mỹ, nhưng thực sự chỉ làm cho những người có hiểu biết chút ít trở nên hết sức cảnh giác, đó là trường International American University (IAU - Trường đại học quốc tế Mỹ???!!!)

Xin mở ngoặc nói thêm: nếu các bạn thiếu thông tin và đang muốn tìm trường tốt để học, thì lời khuyên sau đây của tôi tuy thô thiển nhưng chắc chắn sẽ giúp bạn lọc đi được ít nhất là 30% các chương trình bậy bạ: HẾT SỨC CẢNH GIÁC VỚI NHỮNG TRƯỜNG CỦA MỸ MÀ LẠI CÓ CHỨA TỪ AMERICAN HOẶC INTERNATIONAL. Vì đa số chúng là trường dỏm, ảo, ma, bậy bạ!!!! Tên của các trường đại học Mỹ, ý tôi nói là trường thật ấy, thì chỉ có tên tiểu bang mà thôi, nếu không phải là nhưng tên mà ai cũng biết như Yale, Havard, Stanford, MIT, vv.

Còn cái trường mà tôi đang nhắc đến trong entry này, thật ấn tượng, có cả hai từ đáng cảnh giác ấy: International và American!!!!!!

Dưới đây là một số thông tin lấy từ trang web của trường này:

1. Lịch sử: Tồn tại bắt đầu từ năm 2005 với tên gọi là MIA (Management Institute of America), một công ty tư nhân của Mỹ. Đổi tên thành International American Unversity năm 2006.

Nhận xét quan trọng: Cần cảnh giác với những trường của Mỹ mới thành lập trong vòng 10 năm trở lại đây, vì chúng chủ yếu nhắm vào đối tượng sinh viên nước ngoài ở những nền giáo dục đang phát triển ồ ạt về số lượng giống như VN. Thông tin ấy tại đây.

2. Các chương trình giảng day: Tên trường thì to tát (đại học quốc tế Mỹ!!!!), nhưng chỉ có mỗi một ngành, 2 khoa chuyên môn mà thực chất thì cũng chỉ có 1, đó là Khoa Doanh thương và Công nghệ (!), tiếng Anh là School of Business and Technology. Khoa còn lại là khoa Anh, chủ yếu là dạy tiếng Anh cho sinh viên nước ngoài vì thường là những sv này yếu tiếng Anh, nhưng trời ơi, IAU cũng offer cả bằng Master ngành Giảng dạy tiếng Anh nữa, hoảng quá!!!!

Nhận xét: Cần cảnh giác với những trường thành lập dưới danh nghĩa University mà thực chất chỉ có một, hai ngành, lại toàn là ngành không cần đầu tư như ngành Doanh thương hoặc tiếng Anh (chỉ cần người đứng lớp, tài liệu và tri thức thì đã có sẵn từ những trường khác, chương trình thì chép của người khác, dễ ợt!). Thông tin ấy tại đây, chọn tab "Academics".

3. Cán bộ, giảng viên chủ chốt: Rất đáng ngờ! Danh sách các nhân vật chủ chốt (thuộc hàng lãnh đạo cấp khoa, trường) của IAU có rất nhiều người có bằng thạc sĩ, tiến sĩ từ các trường tư vì lợi nhuận, online, ví dụ như University of Phoenix (trường đại học Phượng Hoàng!!!!), Capella University, hoặc Walden University; những trường này chủ yếu đào tạo cho giới doanh nhân để làm chứ không đào tạo ra giới học thuật hàn lâm, nghiên cứu, tạo ra tri thức mới cho xã hội.

Không những thế, trong danh sách các cán bộ chủ chốt của IAU còn xuất hiện những tên trường khác nghe rất lạ, coi chừng là trường có vấn đề, như trường United States International University!!!! (trường ĐH quốc tế hiệp chủng quốc????). Hoặc National University (a ha, Mỹ cũng có ĐH Quốc gia nữa kìa, hôm nay mới biết đó nghe! - trường này thành lập năm 2001!!!!). Thông tin về cán bộ giảng viên chủ chốt của IAU tại đây.

Đại khái thế. Mới tới đây đã thấy có rất nhiều vấn đề rồi. Tôi phải tạm ngưng để đi làm. Sẽ viết tiếp khi có thời gian!

Báo chí ơi, xin mời vào cuộc để tiếp tục tìm hiểu vấn đề này, nhằm góp phần xây dựng nền giáo dục nước nhà, nhé?

12 comments:

  1. Trường này nó không thuộc bộ giáo dục Mỹ, vì website của nó không có dot edu. Còn việc nó như thế nào thì nên kiểm tra lại.

    ReplyDelete
  2. Bác Hải và mọi người,

    Không có trường nào thuộc Bộ Giáo dục đâu bác Hải ơi. Nhưng tên miền edu đúng là chỉ cấp cho những trường kỳ cựu và phi lợi nhuận. Những tổ chức mang tính thương mại tư nhân thì chỉ được cấp tên miền .com hoặc những tên miền mới sau này, vd .net vv.

    Chất lượng của một trường thì người ta kiểm tra xem nó kiểm định hay chưa. Có thể tìm danh sách các trường này trong cơ sở dữ liệu các trường được kiểm định trên trang web thuộc Bộ Giáo dục Mỹ, địa chỉ: http://ope.ed.gov/accreditation/.

    Ai muốn trao đổi thêm xin comment ở đây; tôi nghĩ đây là vấn đề rất đáng quan tâm.

    PA

    ReplyDelete
  3. Dear Dr.Vu~,

    Toi thay chi neu va day manh van de nay rat can thiet NHUNG tiec la HOI MUON.

    Ly do la vi nhung chuong trinh kieu nay, ke ca DBA vo van (nhu cua truong Southern Columbia chang han) da keo dai 4-5 nam nay roi. Da co rat nhieu nguoi hoc gia? lay bang do?m nhung lai DUOC COI nhu bang XIN [vi la cua MY ma!]. Vi du, ba Nguyen Thi Son, cuu giam doc cua LEGAMEX, da tung len chuong trinh nguoi duong thoi cua VTV, cung da lay bang cua truong nay.

    Ngoai ra, toi thay co 1 so y can lam ro them. Co le Dr.Vu ko lam trong faculty cua business management school nen cung nhu nhieu nguoi o VN lan lon giua KINH TE va KINH DOANH. Day, theo toi, la 1 khai niem rat quan trong vi no lien quan den nhieu nguoi dang hoc va giang day MBA, DBA o SG. Xin xem them o day: http://buckeye.lunarbreeze.com/~vietphd1/showthread.php?t=4306&page=2

    "Nhưng tên miền edu đúng là chỉ cấp cho những trường kỳ cựu và phi lợi nhuận" => Cai nay KO DUNG. Vi du, truong Assumption (goi la ABAC - noi con cua bac Nguyen Ngoc Giao hoc hoi xua) co ten mien la EDU ngoai ac.th

    "HẾT SỨC CẢNH GIÁC VỚI NHỮNG TRƯỜNG CỦA MỸ MÀ LẠI CÓ CHỨA TỪ AMERICAN" => KO HAN vay! :) Van co nhung truong KHA TOT, neu ko mun noi la TOT. Chang han, American University in Washington, American University in Cairo, hay o London co 1 truong la American Univ in London tuy KO la truong top nhung day la truong co nhieu nhat SV cua Ivy League sang hoc theo kieu trao doi 1 hoc ky hoac 1 nam.

    ReplyDelete
  4. Hi Imperial Guy,

    Rất cám ơn comment của bạn. Tôi xin có vài trao đổi lại như sau:

    1. Muộn, còn hơn không phải không bạn? Tôi cũng biết có nhiều người tốt nghiệp các trường lôm côm như vậy mà đang được xem là "xịn", nắm giữ các chức vụ hàn lâm. Nhưng tiếng nói của tôi (trong hệ thống) thường là tiếng nói cô độc. Biết làm sao được? Ở VN có câu: "chúng khẩu đồng từ, ông sư cũng chết"! Huống chi, tôi không phải là ông sư!!! ;-)

    2. Tôi không nhầm giữa kinh tế (economics) và kinh doanh mà tôi gọi là doanh thương(business) đâu. Nhưng trên thực tế thì gần như các trường ở VN đều nhầm cả. Nên tôi có nói: "giảng viên đang làm ở khối trường kinh tế, quản trị, kế toán" là nói đúng thực tế của VN đấy. Chả biết sự nhầm lẫn này bây giờ còn đúng nữa hay không, hay người ta biết cả rồi nhưng vẫn giả vờ (bằng MBA, DBA kiểu như thế này vốn dễ lấy mà!)

    3. Bạn nói đúng, tôi nói chưa đúng hoàn toàn, vì cũng có những ngoại lệ. Nhưng nó đúng cho một số kha khá (tôi nêu: 30% các trường hợp, bạn thấy vậy có chấp nhận được không?)

    Một lần nữa cám ơn các góp ý của bạn. Tôi sẽ viết thêm về vấn đề này sau, và mong sẽ nhận thêm góp ý.

    Thân

    ReplyDelete
  5. Trước giờ cứ tưởng là domain nào cũng mua được kể cả .edu. Mới vào 1 vài registrar bên Mẽo coi lại thì không cho đăng ký .edu. Và như thông tin ở đậy http://net.educause.edu/edudomain/eligibility.asp thì chỉ có trường nào được "chứng nhận" mới được cấp domain .edu và tất nhiên là chứng nhận kiểu Mỹ chứ không phải như ở VN rồi - tức là có cái mộc đỏ chót từ bộ GD hay cơ quan chính phủ nào đó. Cho nên có thể trường nào mà domain không phải là .edu là chưa "chuẩn"? Hay là việc đăng ký domain kiểu này quá nhiêu khê nên họ nản?

    Ở VN mình với cái tên có chử quốc tế vào thì hơi bị "sang". Cho nên có rất nhiều khách hàng sẽ tìm đến thôi - cung gặp cầu mà. Thiết nghĩ những trường này cũng nghiên cứu thị trường khá giỏi.

    ReplyDelete
  6. Còn thêm những trò này cho bọn quan chức muốn kiếm cái bằng lận lưng để giữ ghế nữa cô ơi>
    http://www.vietnamnet.vn/giaoduc/201006/Lam-tien-si-o-My-nhung-khong-biet-tieng-Anh-916513/

    ReplyDelete
  7. Hi all,
    Dear TTĐ,

    1. Cái link mà TTĐ đưa về việc đăng ký tên miền .edu là rất hay. Ai quan tâm đến việc này nên đọc thêm.

    Nhân tiện, xin nói thêm với Imperial Guy: Trường Assumption của Thái Lan tại sao có được tên miền .edu thì tôi không rõ, nhưng nó là một trường có thật ở Thái, đến nay đã được 40 năm tuổi, như vậy cũng là khá rồi, vì các trường ở VN cũng chỉ vài chục năm thôi! Và quản lý trường ĐH Thái ra sao thì tôi không rõ, vì bài viết của tôi chỉ đang nói đến trường đại học của Mỹ thôi!

    2. Cám ơn La Gàn với cái link của bạn; tôi sẽ đọc và phản hồi sau nhé.

    Còn ai chưa đọc thì xin đọc bài mới này trên blog của Nguyễn Văn Tuấn: "Lại Tiến sĩ dỏm từ trường giả". Link đây: http://nguyenvantuan.net/education/3-edu/923-lai-tien-si-dom-tu-truong-gia

    Nhân tiện, trước đây BS Hải có forward cho tôi một bài viết rất hay cũng về cái "toàn cầu nạn" này (tôi nói "toàn cầu nạn" là bắt chước cách gọi "quốc nạn" của ta). Nhân đọc bài đó, tôi có viết một entry trên blog này với tựa đại khái là: Suỵt, khẽ chứ! Có muốn mua bằng Tiến sĩ không. Bây giờ có lẽ cũng nên đọc lại bài này nhỉ?

    Nó ở đây này: http://ncgdvn.blogspot.com/2010/01/bai-ang-oc-suyt-khe-chu-co-muon-mua.html.

    Tôi mới đọc lại, thấy đúng là chuyện đã cũ, nhưng vấn đề vẫn cứ mới! Buồn thế!!!!!

    ReplyDelete
  8. Dear Dr.Vu~,

    Truong ABAC la truong RAT KEM o Thailand. Toi da tung day o CHULALONGKORN 1 nam nen duong nhien no thuc chat la the nao. Doc may cai wikis voi web cua truong thi KO DU dau! :)

    Trong comment truoc toi da ko noi ro ve truong nay. Toi nhac lai: 40 nam la KO DUNG. Truong nay tuy nguon goc thi ghi 40 nam nhung phat trien that su chi khoang sau 1990 ma thoi.

    Imperial_Guy

    ReplyDelete
  9. Toi quen noi them 1 chi tiet. Truong ABAC nay so di toi dua vi du la vi no cung duoc dang ky ben US nua. Do vay ma no moi co ten mien EDU.

    Dr Vu yen tam, toi doc bai cua ba ky~ nen toi cung ko den noi lup chup dau.

    Imperial_Guy

    ReplyDelete
  10. Dear Imperial Guy,

    So ABAC với Chulalongkorn thì chắc là không so được rồi! Còn lịch sử của ABAC thì tôi cũng không rành, đúng là chỉ đọc trên trang web của nó thôi.

    Còn nói là nó có rất kém hay không thì tôi cũng ... chịu! Vì trong số các trường được kiểm định của Mỹ thì cái "phổ" chất lượng của chúng cũng rất rộng, trường này có thể kém xa trường kia. Kiểm định cũng chỉ có thể xác định được là trường đó có đạt được yêu cầu tối thiểu hay không mà thôi.

    Nhân tiện: tôi chưa bao giờ xem ABAC là một trường tốt cả. Nhưng có lẽ nó đáp ứng được nhu cầu về các chương trình đào tạo đại học bằng tiếng Anh tại các nước vùng trũng Đông Nam Á?

    Bạn có vẻ quan tâm đọc bài của tôi thế, thực hân hạnh quá. Tôi tất nhiên cũng không thể biết hết mọi thứ, và thông tin của tôi thì cũng chỉ dựa vào thông tin công cộng, chủ yếu qua mạng Internet thôi. Nên mới cần có những trao đổi như thế này. Không hiểu bạn có thể cho tôi biết danh tính của bạn được không (đã từng dạy học ở Chulalongkorn, một người "đồng nghiệp" nếu bạn cho rằng tôi xứng đáng được bạn xem như thế?)

    PA

    ReplyDelete
  11. Dear Dr.Vu~,

    Toi nghi cau chuyen hoi di qua' xa.

    Dr.Vu~ noi 'tên miền edu đúng là chỉ cấp cho những trường kỳ cựu' => Nen toi moi dua dan chung ve ABAC la 1 truong toi danh gia la KEM chu chang ky cuu gi ca. Truong nay o Thailand thi chi co con nha giau, cham choi, mun hoc de co bang DH thi nop don vo. Con cai cua cac bac thuoc ban giam hieu DH QUOC GIA neu hoc o VN ko noi, thi ko dau DH deu gui hoc o do (cu the nhu vi du tren). Faculty nguoi nuoc ngoai cua truong nay da phan co master o MY, CHAU AU. Den Thailand du lich roi phai long hospitality tuyet voi cua xu nay roi o lai lam viec. Tuy vay, toi DAC BIET ua thich ABAC o cho may em SV dep tuyet tran! :) Co'~ nhu Truc Diem, Khanh Huyen thi o do co kha nhieu...

    Danh tinh cua toi ko quan trong. Neu toi noi la co PhD 'xin' thi lap luan hay y tuong toi neu ra co duoc tang them 'weight' chut nao ko? :) Toi nghi la ko. Them nua, toi thuoc loai anti-goverment, pro-democracy. Chac Dr.Vu~ hieu y toi.

    Day Chulalongkorn thi cung la 1 ky niem dep nhung cung KO DEN MUC nhu duoc day o NUS, NTU - world-class institutions. Do la luc toi 'tam dung chan' de chuan bi xin HB PhD cach day nhieu nam. Do do, cung ko co gi de noi them...

    Toi kha ban ron va cung ko thoi gio doc het blog cua ba. Chang qua thay de trong blog PhDVN va lai may hom nay dang lam nghien cuu can 'brainstorm' nen luon lo chut vay thoi :)

    Toi UNG HO manh me nhung bai viet cua ba ve GD. De nghi ba xoay sau, day manh nhung bai viet ve DAO VAN nhu nhung hien tuong bao chi neu vua roi. O cuong vi cua ba toi nghi se rat co tac dung [du rang ko bit ba co 'SO' bi tru dap hay ko thoi].

    In a Ph.Der (NOT in God!) we trust...:)

    Imperial_Guy

    ReplyDelete
  12. Xin hỏi các bác thông tin về PhD của trường Walden University với ạ?

    ReplyDelete