"Xưởng bằng giả: Tác hại đối với sinh viên và xã hội"

Cập nhật ngày 17/10/2010
Dịch xong bài viết này để gửi cho TS, tôi cũng đồng thời gửi email xin phép 2 tác giả (vì họ có cung cấp email để liên lạc). Vì 2 người nên phải chờ lâu, lại là những nhân vật đình đám, bận rộn. Nhưng hôm nay tôi đã nhận được thư đồng ý của cả 2 tác giả rồi, nên cập nhật lên đây, để ... khoe, và cũng để thấy rằng, có lẽ VN nên tập thói quen xin phép, vì trong đa số trường hợp thì người ta đồng ý thôi.

Chúng ta cần phải bắt đầu lại từ đầu, có phải không? Từ việc xây dựng lại một nền văn hóa học thuật tôn trọng sự thật, tôn trọng sở hữu trí tuệ của người khác, và tôn trọng thông lệ quốc tế. Bắt đầu từ hôm nay, và vào ngay lúc này, các bạn nhỉ.

Bài viết này tôi vừa gửi cho Tia Sáng, và đã được đăng ngay trên trang mạng online. Tôi đã chọn nó định dịch để làm tư liệu và cho đăng lên bản tin của TTKT nơi tôi làm việc, nhưng do tính thời sự của vấn đề, nên đã gửi đến Tia Sáng để có thể đến được với đối tượng độc giả rộng rãi hơn.

Trong entry này, tôi xin đăng lại lời giới thiệu về bài viết đã được dịch ra tiếng Việt này, kèm mấy trích đoạn mà tôi cho là quan trọng. Mong mọi người đọc và cho ý kiến nhé!
-----
Giới thiệu bài viết (Phương Anh giới thiệu)

Những tin tức dồn dập hàng ngày trên các tờ báo lớn đang làm cho công chúng Việt Nam bắt đầu tỉnh thức với nạn bằng giả, trường dỏm đang hoành hành khắp nơi trên cả nước. Nhưng bằng giả, trường dỏm không chỉ có ở Việt Nam, mà đang là một vấn nạn toàn cầu. Nhiều nỗ lực quan trọng trên phạm vi quốc tế để chống lại nạn trường dỏm, bằng giả này đã và đang được thực hiện.

Các nỗ lực chống bằng giả, trường dỏm có thể phân loại thành 3 nhóm hoạt động chính: (1) tăng cường sự giám sát của chính quyền đối với các việc cấp phát và sử dụng bằng cấp, và thực hiện các biện pháp chế tài nghiêm nhặt đối với những trường hợp vi phạm; (2) tăng cường vai trò của giới truyền thông trong việc cung cấp thông tin minh bạch về các trường đại học trong và ngoài nước; và (3) giáo dục người tiêu dùng giáo dục (tức các sinh viên và gia đình), người sử dụng lao động, và toàn xã hội, về những tác hại có thể có do việc tham gia học tập ở những trường đại học dỏm (trong tiếng Anh gọi là diploma mill, tạm dịch là ‘xưởng bằng giả’) gây ra. Cả 3 nhóm hoạt động nói trên đều quan trọng và cần được triển khai đồng thời và nhịp nhàng để tạo ra một hiệu ứng cộng hưởng làm tăng hiệu quả của nỗ lực chống bằng giả, trường dỏm.

Bài viết dưới đây của hai tác giả Judith S. Eaton thuộc CHEA (Hội đồng kiểm định giáo dục đại học Hoa Kỳ) và Stamenka Uvalic – Trumbic thuộc UNESCO nhằm nêu tổng quan về vấn nạn xưởng bằng giả trên phạm vi toàn thế giới. Bài viết đã được đăng trên trang web của CIHE (Center for Interational Higher Education, Trung tâm nghiên cứu giáo dục đại học quốc tế thuộc ĐH Boston, Hoa Kỳ) từ năm 2008.

Chúng tôi trân trọng giới thiệu bài viết này đến các bạn đọc như một nỗ lực của giới truyền thông nhằm ngăn chặn bớt những tác hại của các xưởng bằng giả quốc tế trong giai đoạn đang hội nhập sâu rộng như hiện nay. Phần in nghiêng đậm là do tôi thêm vào để nhấn mạnh, không có trong bản gốc..
Phương Anh giới thiệu – Kim Khôi dịch

Xin đọc toàn bài tại đây.
---------
‘Xưởng bằng giả’ - Tác hại đối với sinh viên và xã hội
Judith S. Eaton và Stamenka Uvalic – Trumbic
Judith S. Eaton là Chủ tịch Hội đồng Kiểm định Giáo dục Đại học đặt tại Washington D.C, Hoa Kỳ. Email: eaton@chea.org và Stamenka Uvalic-Trumbic hiện là Trưởng Bộ phận Cải cách, Đổi mới, và Đảm bảo Chất lượng, Phòng Giáo dục Đại học, UNESCO tại Paris, Pháp. Email: s.uvalic-trumbic@unesco.org.

[...]
Đặc điểm của các xưởng bằng giả

Tuy không có một khái niệm được thừa nhận rộng rãi về xưởng bằng giả, nhưng hầu hết những “trường” này đều có chung một số đặc điểm. Bằng cấp của các “trường” này đều có thể mua được. Chúng không đòi hỏi hoặc đòi hỏi rất ít việc tham gia lớp học của sinh viên (trực diện hoặc trực tuyến). Sinh viên ở đây được yêu cầu làm rất ít bài tập, và yêu cầu tốt nghiệp là ở mức tối thiểu. Việc quyết định cấp bằng có thể dựa một phần rất lớn trên lý lịch cá nhân hoặc kinh nghiệm thực tế, và những yêu cầu trên có thể không được quy định bằng văn bản. Một số xưởng bằng giả có thể không có giấy phép hoạt động của tiểu bang. Tên của các “trường” này thường được chọn sao cho nghe hao hao giống những trường đại học, cao đẳng nổi tiếng. Nhằm gia tăng lòng tin của khách hàng, một vài “trường” còn mạo nhận về các tổ chức quốc tế như UNESCO hoặc WHO, tuyên bố sai sự thật rằng đã được các tổ chức nêu trên kiểm định. Những ‘trường’ này có thể không đưa ra được bằng chứng đáng tin cậy về chất lượng của mình – chẳng hạn như đã được kiểm định bởi các tổ chức kiểm định được công nhận.

[...]

Đa số các quốc gia xuất khẩu các xưởng bằng giả này lại là những quốc gia phát triển như Hoa Kỳ, Anh Quốc và Úc; trong khi các quốc gia nhập khẩu một cách hoàn toàn tự nguyện và không nghi ngại chính là những quốc gia đang phát triển.

Thật khó có thể xác định được số lượng các xưởng bằng giả đang hoạt động, và những ước lượng về số trường dỏm này cùng với phạm vi hoạt động của chúng cần được xem xét cẩn thận. Phạm vi tài chánh của một xưởng bằng giả có thể xê dịch từ nửa tỉ đô-la cho đến hàng tỉ đô-la hằng năm.

Những rủi ro từ những xưởng bằng giả

Các xưởng bằng giả gây ra những tác động đáng kể về mặt xã hội, vì vậy mọi người có liên quan đến giáo dục đại học đều có trách nhiệm ngăn cản sự tồn tại của những tổ chức đáng ngờ này. Những người có liên quan không chỉ là sinh viên mà còn là các nhà tuyển dụng và chính phủ, cũng như là các trường đại học và cao đẳng thực chất.

Đối với sinh viên, dù họ là những người cố tình tìm kiếm bằng cấp bằng con đường dễ dãi hoặc là nạn nhân của những quảng cáo sai lệch từ các xưởng bằng giả, đều là những người bị hại vì những bằng giả mắc tiền đó đều là lừa đảo và trong nhiều trường hợp là không có giá trị. Các sinh viên và phụ huynh tại các quốc gia đang phát triển, những người bị thu hút bởi cơ hội có được một bằng cấp nước ngoài một cách linh động chính là nhóm đối tượng dễ bị hại nhất. Điều rất thường xảy ra là những bằng giả này không thể dùng để xin việc hoặc thăng chức. Số tín chỉ từ các xưởng bằng giả không được chuyển đổi sang những trường hợp pháp. Nếu một bằng đại học được chứng minh là giả, nó sẽ không được chấp nhận để vào học sau đại học.

Các nhà tuyển dụng bị tổn thương khi họ vô tình tin tưởng vào những bằng cấp giả mạo và xem đó là bằng chứng về năng lực của nhân viên mà họ tuyển dụng. Một nhân viên có bằng giả như vậy, ở mức nhẹ nhất, sẽ làm cho đơn vị bị mất mặt. Ở mức nặng nhất, những người sử dụng bằng dỏm là mối đe dọa cho người khác, đặc biệt khi những bằng dỏm ấy lại được sử dụng như sự đảm bảo về mặt chuyên môn trong những lĩnh vực như điều dưỡng và công trình sư. Lúc đó, mạng sống của nhiều người sẽ bị đe dọa.

[...]

Các trường đại học và cao đẳng cũng chịu thiệt hại do các xưởng bằng giả gây ra vì chúng làm suy giảm những nỗ lực hợp pháp của các trường đại học chân chính trong việc cung cấp dịch vụ giáo dục đại học có chất lượng. Khi các xưởng bằng giả nhái tên những trường đáng tin cậy để phục vụ nhu cầu bất chính của các xưởng bằng giả này, chúng đã tạo ra sự nhầm lẫn và nghi ngờ trong các sinh viên tiềm năng và xã hội đối với những trường chân chính. Sự nghi ngờ của xã hội đối với các xưởng bằng giả khiến cho những trường đại học hợp pháp bị vạ lây, làm giảm đi các nỗ lực duy trì niềm tin của công chúng và nỗ lực phục vụ xã hội của các trường đại học tử tế.

Nguồn:
[Online] Available: http://www.bc.edu/bc_org/avp/soe/cihe/newsletter/Number53/p3_Eaton_Uvalic-Trumbic.htm